KATOLICKIE FORUM - Wirtualny klasztor PÓJDŹ ZA MNĄ !

exe

Stwarzanie z niczego ?

Podobno z "pustego , to i Salomon nie naleje" :wink: Tak mawiają oponenci w tym temacie do dyskusji.

Jednak możemy zauważyć, że :

1. Salomon, jako stworzenie, nie może stwarzać, a jedynie tworzyć - tutaj więc mamy znaczącą różnicę, pomiędzy Bogiem, a stworzeniem.
2. Czym jest nicość dla człowieka , a czym dla Boga ?

O ile pierwsza uwaga nie wymaga szerokiego komentarza, o tyle druga jest kluczowa dla obrania zdrowego logicznie kursu w niniejszym szkicu rozważań.

Człowiek , będąc zakorzenionym w doczesności stworzeniem (sensu : biologia), wyobraża sobie nicość w sposób bardzo prosty, ponieważ
siłą rzeczy, wrósł on w "zero-jedynkową" kategoryzację swego bytowania : "nie ma - jest".

Tymczasem, takie pojmowanie człowieka w ujęciu materialnym jest już bardzo zubożającym błędem startowym w pojmowaniu problemu.

Otóż, gdyby człowieka sprowadzić do wymiarów materialnych, jak to wielu pragnie, wówczas nie możemy o nim mówić "ktoś", a jedynie "coś".

To rozróżnienie metafizyczne, nie jest oparte na "gdybologii", a na czystym ludzkim doświadczeniu praktycznym wskazującym, że istota ludzka przerasta materialne podłoże, które jest zniszczalne.

Zniszczalność materialna jest kolejnym wskazaniem na "marność" (patrz : Kohelet) bytów stworzonych "samych z siebie". Nicość nie może istnieć, tak samo jak byt nie może przestać istnieć !!!

Bóg, jako niezrodzony, jest rzeczywistością, a że nie ma wielu bogów, nie ma też wielu rzeczywistości. To , że nie ma niczego oprócz Boga - musi doprowadzić nas właśnie do najgłębszej podstawy metafizycznego rozważania : o ile my jesteśmy nicością samymi z siebie, o tyle życie w Bogu nadaje nam istnienie !!!

To właśnie istnienie - życie w Bogu - jest tym sensem, o który pytają ci, którzy ów sens stracili z pola widzenia.

Ten sens widzimy oczyma wiary.

Philip

exe

Szczęść Boże!

Psychika ludzka jest swoistym interfejsem, pomiędzy umysłem, a ciałem, będąc odwzorowaniem środowisk: wewnętrznego i zewnętrznego, które zostają "zmapowane".

Rzeczywiście, psychika ma biologiczno-chemiczne podłoże realizacji swych zadań, jednak jej przeciwległy biegun jest "zakotwiczony" w umyśle - wszak jesteśmy jednością duchowo-cielesną (compositum), nie zaś mozaiką różnych "poziomów", pracujących na niezależnych zasadach.

Dusza rzeczywiście przerasta materię, a to widzimy w nauczaniu świętego Pawła o grzechu (szczególnie List do Rzymian) i nie ma w tym stwierdzeniu niczego bulwersującego (spójrzmy na reakcję ateistów w tej mierze), ponieważ to, co niematerialne, nie jest rozciągłe, a więc jest też pozaczasowe.

W tym przerastaniu ciała przez duszę, pragnę posłużyć się akuratnie pewnymi rozważaniami o relacji, pomiędzy tchnieniem, a modlitwą Jezusową:
http://www.jhs.fora.pl/modlitwa,62/tchnienie-boze-modlitwa-jezusowa,2694.html
, gdzie widzimy istotny argument teologiczny.

exe

Samo stwarzanie z niczego creatio ex nihilo weszło do kanonu filozoficznego oficjalnie dopiero w XII wieku, ale jest już ugruntowane.

Opiera się ono na prostym stwierdzeniu intelektualnym, że materia pierwsza, jako baza zmian formalnych u bytów, jest ową materią nieuformowaną materia informis, o której mówił św. Augustyn, a jaką widział w Rdz 1, 1-2:
"1 Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. 2 Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód, a Duch Boży unosił się nad wodami."

Sam opis stwarzania bytów substancjalnych z materii nieuformowanej, jako podzielonego na etapy czasowe (ujęte w 6 dni - ale to nie ma znaczenia, czy w 6 czy "x") nie wydaje się rozwiązaniem słusznym, ponieważ skoro wola Boża może wszystko, to rozdzielenie czasowe etapów może sugerować jawnie niewystarczającą moc Boga do kreowania bytów.
Otrzymalibyśmy miast Boga Wszechmocnego, jakiegoś greckiego Demiurga ...

Dlatego też i ja skłaniam się wespół ze św.Augustynem (co i św.Tomasz uczynił), iż świat został powołany do istnienia jednokrotnym aktem kreacji, co widzę w Syr 18,1:
"Który żyje na wieki, wszystko stworzył razem".

Jak tedy rozwiązać można kwestię " 6 etapów stwarzania" - "hexaemeron" Question

Wystarczy poczynić uwagę, że nikt nie każe nam przyjmować porządku czasowego, skoro czas nie istniał, lecz można przyjąć porządek natury. Oto w porządku natury, materia nieuformowana (nie istnieje w sensie substancjalnym, a raczej w sensie "jest" - w sensie dyspozycji infra-bytowej) musi poprzedzać materię uformowaną (co jest logiczne) i nie jest to bynajmniej zabieg sztuczny, ponieważ łatwo stwierdzić realność istnienia bytów w porządku natury. Można wziąć kwestię głosu i śpiewu, które to istnieją wg. porządku czasowego w tej samej chwili, ale w porządku natury to głos jest bazą dla śpiewu.

creatio ex nihilo byłoby więc formowaniem materii pierwszej w materię drugą (poprawnie rozumianą substancję - za Arystotelesem i później za św. Tomaszem, który jeszcze uzupełnił sprawę o "istnienie"), gdzie "nicość" jest czymś zgoła innym od "nie-bytu", któren jest niemożliwym sam w sobie.

Gdy więc jeszcze skupimy się na wielokrotnie powtórzonych w Genesis 1 słowach Pisma Świętego:
"I tak upłynął wieczór i poranek" , to istotnym stanie się stwierdzenie, że w porządku natury, poszczególne "etapy" stwarzania to "etapy" poznania, kiedy to "poranek" symbolizuje poznanie poprzez Logos, zaś wieczór symbolizuje poznanie poprzez rzeczy stworzone.

Tak tedy sobie w ogólnym zarysie myślę o tej sprawie.

pitong

exe

Nie-byt nie może być, ponieważ negacja nie może konstytuować afirmacji!

Tak! ;) Jedność nicość (niebyt) "jest" 'stanem potencjalnym' w Bogu, choć jest różnica pomiędzy wypowiadaniem słowa przez człowieka, a wypowiadaniem słowa u Boga. Relacja pomiędzy słowem, a wypowiadającym je intelektem u Boga jest realna, zaś u człowieka myślna. To jednak dygresja w tym zdaniu.

Jesteśmy w Bogu, w Jego "Myśli":
"W Nim było życie" (J 1, 4a)

Jesteśmy nicością sensu: nieobecnością . Czytamy w Biblii:
" W tym objawiła się miłość Boga ku nam, że zesłał Syna swego Jednorodzonego na świat, abyśmy życie mieli dzięki Niemu." (1 J 4, 9). Jesteśmy niebytem względnym więc, ponieważ nie stoimy w opozycji do bytu w ogóle, a jedynie do jakiegoś jego fragmentu, jakiegoś bytu zindywidualizowanego. Niebyt względny jest więc nieobecnością, która jest dla bytu swoistą szczeliną, znajdującą się w samym bycie.

"Posłał Go na Świat" ... : in mundum... Słowo mundus ma znaczenie świat, ale też czysty.

Miejscem rodzenia Syna jest nasze czyste serce! To jest ów świat, zaś czystym zwiemy to wszystko, co jest oderwane od stworzeń. Ani Aniołowie, ani my , nie jesteśmy czymś, lecz niczym, bo czymś żywym jest to, co jest poruszane od wewnątrz do samoistnego działania.

Niczym jest to, co jest w Bogu w porządku natury, zaś nie w porządku trwania, kiedy to mówimy już o stwarzaniu (nadawanie aktu istnieniowego-realizacji nicości, kiedy to możemy mówić o "czymś").

Creatio ex nihilo jest stwarzaniem z nicości, nie zaś nicości. Materia pierwsza jest w Bogu, nie zaś obok Niego i ma jakąś tam dyspozycję do aktu substancjalnego (formy), lecz nie jest realna, a "jedynie" stanowi ową bazę dla różnicowania istoty stworzenia.

Stworzenie nie może być odwieczne, ponieważ odwieczność przynależy bytowi in se et per se - w sobie i przez siebie .
Wszak to, co tkwi w porządku natury w czymś samo z siebie, musi poprzedzać to, co z natury tkwi w czymś tylko dzięki czemuś innemu.
Wszechświat nie może istnieć odwiecznie, ponieważ do pojęcia wieczności należy nieposiadanie zasady trwania, zaś do pojęcia stworzenia posiadanie zasady pochodzenia, lecz nie trwania.

Czas różni się więc od wieczności nie tylko ze względu na zasadę trwania, lecz i ze względu na następstwo. Wieczność nie zawiera ani następstwa, ani się z nim nie wiąże.

Nie można przyjmować jakiejś chwili wytworzenia jakiejś rzeczy przed jej zaistnieniem, skoro nie było aktu istnieniowego. Tu więc mówimy o nicości, co odnosząc do pierwszego zdania o niebycie, trzeba jasno powiedzieć, iż gdyby możliwy był do pomyślenia niebyt, nie byłoby Boga - Osoby, Stwórcy, Dobra i Miłości, lecz Absolut byłby jedną Wielką Zmianą, coś na wzór ying-yang, tao, etc..

Dlatego też creatio ex nihilo jest fundamentem stwarzania, nie będącego koniecznością lecz kwestią woli, ale uzasadnienie tego problemu nie jest istotą mojej odpowiedzi.

Inna sprawa ma się z niebytem sensu nicością, sensu: czystą negatywnością, o czym dalej naszkicuję swe myślenie w kolejnym poście.

exe

Tak mi przyszło do głowy, że może utniemy wszelakie spekulacje na polu biblijnym, jakie spotyka się w wielu rozmowach i spojrzymy na bezpośredni przekaz Boży w Biblii:
"Proszę cię, synu, spojrzyj na niebo i na ziemię, a mając na oku wszystko, co jest na nich, zwróć uwagę na to, że z niczego stworzył je Bóg i że ród ludzki powstał w ten sam sposób. (2 Mch 7, 28 ).
Myślę, że nie ma tu pola na próby innej interpretacji tego doniosłego - jednoznacznego - fragmentu, o tak pierwszorzędnym znaczeniu dla naszej wiary, ale i dla rozwoju prawdziwej fizyki, która nie może sobie tworzyć własnej metafizyki, jak by tego pragnął na przykład W. Heisenberg, ale opierać się tylko na metafizyce bytu realnego :wink:

Przypomnę też, że tylko stwarzanie (w odróżnieniu od tworzenia) wymaga mocy nieskończonej, jako że możliwe jest ono tylko z niczego (inaczej Bóg nie byłby Bogiem, a istniałoby coś obok Niego odwiecznie, albo czerpałby z własnej substancji, co znów uszczuplałoby Go i znów nie byłby Bogiem).
Gdyby Bóg nie miał mocy nieskończonej, to nie mógłby wydobyć czegoś z nicości (stworzyć), ponieważ moc skończona zawsze mogłaby byc przerośnięta przez dzieło zamierzone i Bóg nie mógłby powołać do istnienia jakiejś rzeczy no i znów nie byłby Bogiem Rolling Eyes

exe

maly_kwiatek · Gość

Jestem pod wrażeniem, exe, aż się cieszę na długie ciekawe dysputy z Tobą.
Dziś jestem zmęczony, wróciłem chwilę temu z kolejnej tygodniowej rundy pracy w terenie.

Jednak wrzucę tylko pewną koncepcję o nicości/ próżni, bo mnie zainteresowały Twoje rozważania.
Czy to nie jest tak, że nicości rzeczywiście nie ma?
To co ludzie uważają za pustkę / próżnię (także międzygwiezdną), to w istocie jest iluzja pustki. W istocie cały wszechświat jest szczelnie wypełniony duchem Bożym (a konkretnie Duchem Świętym), co sprawia wypełnienie dogmatu o wszechobecności Boga.
Dlaczego Duch Święty, a nie bezosobowa materia duchowa, np. tzw. eter?
No bo Bóg wszystko wie - czyli ni wystarczy, że jest wszędzie. On także wszędzie wszystko, widzi, odczuwa i rozumie. Gdyby to nie był rozumny, osobowy Duch Święty to by to wszystko nie mogło zaistnieć równocześnie - by Bóg był wszędzie i wszystko wiedział i widział.

exe

maly_kwiatek · Gość

Takie refleksje mi się nasunęły, przy lekturze Twoich wspaniałych rozważań, exe:

1. Bóg jest wszędzie, jako Duch Święty ma tę cudowną cechę, że może wypełniać i wypełnia każdy element przestrzeni, jaką stworzył z chaosu. Jednak, prawdopodobnie, nie wszędzie jest jednakowo gęsty, albo znowu jest to iluzja i nie tyle Bóg jest niejednakowo gęsty, co my, ludzie niejednakowo Go dostrzegamy. Stąd może powstawać nasze wrażenie, że w pustce jest Boga mniej, a w drugim człowieku, lub w świątyni - więcej.

Myślę, że właśnie po to jest modlitwa, by tam gdzie Boga wydaje się mniej, można było Go przywołać, jeśli tego chcemy i o to prosimy.

2. Piszesz: "prawo metafizyczne, wedle którego im pełniej, harmonijniej, dana możność ulega aktualizacji, tym jakaś jej część powraca w głębszą sferę potencjalności. Myślę, że ten paradoks metafizyczny jest jakimś konkretnym przedstawieniem tego, co dzieje się w człowieku od jego zaistnienia, aż do śmierci."

To bardzo piękna formuła. Tłumaczę ją sobie tak: na początku istnienia jest potencjał, który zaczyna być w życiu przetwarzany na możność realizacji i realizację. Pod koniec życia możność realizacji się zmniejsza i przekształca znowu w potencjał, lecz inny, niż ten który był na początku. Ten nowy potencjał jest znacznie bardziej świadomością duchową, zbudowaną z materii duchowej. I to właśnie jest w istocie rozwojem duchowym. A cel rozwoju duchowego jest w tym widoczny: by świadomość każdego bytu łączyła się z ogólną świadomością stworzenia i było coraz bardziej możliwe połączenie się świadomości stworzenia ze świadomością Boga.

Tak nawiasem, buddyści dążą do tego stanu nirwany poprzez szereg wcieleń (a może tylko im się tak wydaje), jednak ich cel i to co teraz wymyśliłem wydaje się jedno. W dodatku nie widzę sprzeczności z Prawdami Wiary chrześcijańskiej. Czyż to nie jest piękne?

3. Pustka jako chaos bytowy.
Pustka jest więc stworzeniem ponieważ jest przestrzenią, której przed stworzeniem nie było. Akt stworzenia rozproszył chaos - mówi Pismo Święte, zatem chaos pochował się gdzieś po kątach, chaos jako potencjał stworzenia ...
On może być w tej pustce schowany...
Jednak ponieważ pustka jest zarówno stworzeniem, jak jest też wypełniona Bogiem (popatrzcie jaka nagle gęsta się pustka zrobiła) to może mieć powiązania z innymi stworzonymi bytami i ich atrybutami, takimi jak niedokończone, urwane, myśli, uczucia, pragnienia, marzenia itp. A to właśnie jest chaos, jaki pięknie tu opisałeś, exe, w znaczeniu teoretycznym.

4. Piszesz: "Świadomość nasza i intelekt wypierają ów śmietnik, bądź starają się opanować chaos poprzez jego konceptualizację, kategoryzowanie i wreszcie teoretyzowanie"

Otóż według mojej wiedzy o zdrowiu i chorobie i ich naturze duchowej, opanowanie tego chaosu, który mamy na myśli, chaosu choroby ducha polegającej na zaplątaniu myśli, emocji i uczuć można wyjść dzięki temu co napisałeś, jednak przede wszystkim, dzięki odpuszczeniu, rozpuszczeniu i przebaczeniu sobie i wszystkim związanym z tym, w co zaplątała się nasza dusza.
Pomaga w tym spowiedź i Pokuta, jednak koniecznie trzeba przebaczyć sobie i wszystkim osobom, także Bogu, jeśli Go za coś winimy. I odpuścić. Zharmonizować nasz umysł i serce. Przejść do stanu akceptacji tego co jest tu i teraz. I utrzymywać ten stan niezmiennie, ze spokojem. Bo wszystko co jest - jest dzięki Bogu.
Bez Boga nie mogłoby się nic wydarzyć. On nieustannie podtrzymuje życie każdego żywego istnienia i nie zapomina o stworzeniach z materii nieożywionej, podtrzymując ich i nasze istnienie nieustannie dzięki nadanym przez Siebie Prawom Wszechświata.

To paradoks, bo harmonizując siebie i świat wychodzimy z chaosu, jednak gdy postępuje nasze życie, nasz potencjał staje się większy, a możliwości spadają. W finale niejako zasilamy pustkę, bo nas już nie widać, choć przecie po śmierci nadal istniejemy, jako istoty podobne do Aniołów i Boga.

Może to jest taki dopiero etap, powiększania harmonii w pustce w wyniku naszego rozwoju duchowego i umierania w większej świadomości niż nasi przodkowie? Kiedy przekroczy się jakaś bariera, chaos próżni rozproszy się i powstanie znowu ten dobry świat, w którym jest raj i można obcować z Bogiem twarzą w twarz.

5. Piszesz: "Człowiek, który grzęźnie w swym śmietniku, to człowiek, który w swoim czasie nie skorzystał z Miłosierdzia Bożego, i z Jego pomocą nie uporządkował tego, co mógł uporządkować ..."

Taki człowiek zasila tzw. Czyściec, czyli zamiast zmniejszać obszar chaosu, powiększa go ... Jednak dzięki modlitwom, postom i jałmużnom ofiarowywanym za te dusze przez nas, świadomych żyjących, możemy tym duszom pomagać w wyjściu do Światła i tym samym zmniejszać skalę Czyśćca, który jest chaosem ...

Dziękuję za tę wspaniałą inspirację do rozważań. Właśnie tego potrzebuję na katolickim forum. Bóg zapłać, exe :)

exe